حافظه چیست؟
فهرست مطالب مقاله
حافظه چیست؟
ممکن است بارها برای شما اتفاق افتاده باشد که به اتاقتان سر بزنید اما فراموش کنید که برای چه کاری اقدام کرده‌اید؟ هرفردی ممکن است لحظاتی را دچار فراموشی شود. اگرچه این اتفاق کاملاً طبیعی است، اما داشتن حافظه ضعیف می‌تواند بسیار ناامیدکننده باشد.
همهی ما برای امتحان دادن نیازمند مطالعه هستیم، یا حتی اگر بخواهیم یک زبان جدید یاد بگیریم به یک حافظه‌ی قدرتمند احتیاج داریم. لازمه‌ی داشتن یک حافظه‌ی قدرتمند این است که تکنیک های جدیدی را امتحان کرده یا تغییراتی اساسی در سبک زندگی خود ایجاد کنید. یکی از مؤثرترین عوامل افزایش یادگیری و افزایش تمرکز، تقویت حافظه است. (پیشنهاد ما مطالعه مقاله راه های افزایش تمرکز است.)
با تقویت حافظه سرعت عملکرد مغز شما نیز افزایش خواهد یافت. در این مقاله سعی کردیم برای شما چند راهکار و تکنیک مؤثر برای تقویت حافظه ارائه دهیم.
این مقاله 7 دقیقه از زمان شما را به خود اختصاص می‌دهد و در پایان شما علاوه بر آشنایی با مفهوم حافظه، تکنیک‌های مختلف برای تقویت حافظه را نیز یاد می‌گیرید پس پیشنهاد می‌کنم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
حافظه چیست و چگونه می‌توان آن را تقویت کرد؟
حافظه فرآیندی ذهنی است که باعث ذخیره، حفظ اطلاعات و مهارت‌های جدید می‌گردد. از طرفی انسان به گونه‌ای تکامل یافته است که می‌تواند از اطلاعات موجود در حافظه برای تفکر، تصمیم گیری، حل مسئله، خلاقیت و … استفاده کند.
اگر حافظه وجود نداشته باشد یادگیری پایدار نیز امکان پذیر نخواهد بود. فراموشی ، یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که گاهی اوقات همهی ما با آن مواجه شدیم. عدم داشتن تمرکز و حافظه‌ی ضعیف یکی از عوامل مهم و مؤثر در فراموش کردن و درک مطالب است. (پیشنهاد ما مطالعه مقاله روش های افزایش درک مطلب است)
تلاش برای به خاطر سپردن موضوعات مختلف به صورت روزانه، مطالعه‌ی کتاب‌های مختلف، یا حتی حل کردن جدول می‌تواند به تقویت ذهن شما کمک کند. حال ممکن است از خود بپرسید که چگونه میتوانید حافظه‌ی خود را برای مدت طولانی و در دراز مدت تقویت کنید؟
(پیشنهاد می کنیم مقاله مطالعه کتاب های الکترونیکی رو مطالعه کنید)
برای نگهداری اطلاعات در حافظه‌ی درازمدت کافی است کمی تمرین کنید. حتّی، شاید لازم باشد روش مطالعه و یادگیری‌تان را تغییر دهید، اما خوشبختانه راه‌کارهایی وجود دارند که میتوانید با انجام آنها بیشتر از قبل، حافظه‌تان را به کار بگیرید و آن را تقویت کنید.
معرفی انواع حافظه
1- حافظه حسی
در این نوع از حافظه، اطلاعات از طریق حواس پنج‌گانه‌ی ما وارد مغز می‌شود . مدت زمانی که اطلاعات در حافظه‌ی حسی باقی می‌ماند فقط چند ثانیه خواهد بود. هر ساعتی که می‌گذرد هزاران اطلاعات حسی وارد مغز ما می‌شود. با این وجود تنها اطلاعاتی که مورد توجه ویژه‌ی ما قرار می‌گیرند وارد حافظه‌ی کوتاه‌مدت می‌شوند و بقیه‌ی اطلاعات از حافظه‌ی حسی حذف شده و یا فراموش می‌شوند.
2- حافظه کوتاه مدت (فعال)
زمانی که به اطلاعات حسی توجه کنیم می‌توان گفت که اطلاعات را از حافظه‌ی حسی به حافظه‌ی کوتاه‌مدت خود منتقل کرده‌ایم. تکرار و مرور ذهنی این امکان را فراهم می‌کند که اطلاعات وارد شده به حافظه‌ی کوتاه‌مدت برای مدت بیشتری (20تا30ثانیه) حفظ و نگهداری شود.
3- حافظه بلند مدت
با تمرین و تکرار و مرور ذهنی به صورت مداوم اطلاعات از حافظه‌ی کوتاه‌مدت به حافظه‌ی بلند مدت منتقل می‌شود و برای مدت خیلی طولانی و یا شاید همیشگی در ذهن حفظ و نگهداری می‌شود. حتماً به این نکته توجه داشته باشید که زمانی که صحبت از تقویت حافظه به میان می‌آید منظور همان تقویت حافظه‌ی بلند مدت است.
معرفی تکنیک‌هایی برای تقویت حافظه
1- پرهیز از انجام چند کار به صورت همزمان
انجام چند کار به‌طور همزمان، مغز ما را به نداشتن تمرکز عادت داده است. انجام چندکار به صورت همزمان باعث کاهش بهره‌وری شدید از مغز می‌شود. با انجام چند کار به صورت همزمان این حس به ما منتقل می‌شود که چند کار را در بازه‌های زمانی کوتاه به پایان می‌رسد در صورتی که این گونه نیست.
2- منظم سازی اطلاعات
محققان متوجه شده‌اند که اطلاعات مختلف در حافظه‌ی ما در دسته‌بندی‌های مرتبط و مشخص ذخیره می‌شوند. شما میتوانید با دسته‌بندی و جدا سازی اطلاعاتی که یاد می‌گیرید قدرت ذهنی خود را افزایش دهید. کافی است مفاهیم و جملات مشابه را در یک دسته قرار دهید یا یک طرح کلی از یادداشت‌ها و کتاب‌هایی که می‌خوانید طراحی کنید. با این کار ذهن شرطی شده و یاد می‌گیرد که اطلاعات را به صورت منظم در مغز وارد کند.
3- تجسم کنید
خیلی از افراد برای یادگیری و یادآوریِ بهتر آموخته‌ها، اطلاعات و مفاهیم جدید را تجسم می‌کنند. یکی از راحت‌ترین راه‌ها برای تجسم بهتر اطلاعات این است که به عکس‌ها، نمودارها و سایر تصاویر کتاب‌های خود دقت کنید. اگر نشانه‌های تصویری زیادی در اختیار ندارید، نشانه‌های مخصوص به خودتان را درست کنید. مثلاً در حاشیه‌ی کتابتان، نمودار یا شکل‌های مختلف بکشید و یا از ماژیک‌های نشان‌گر یا خودکارهایی با رنگ‌های مختلف برای دسته‌بندیِ اطلاعاتی که مطالعه می‌کنید، استفاده کنید. با این کار ذهن به صورت ناخودآگاه اول شکل‌ها و نمودارها را به یاد می‌آورد.
5– انگیزه‌تان را به درستی بشناسید
یکی از دلایلی که موجب می‌شود نتوانیم برکاری تمرکز کنیم، مبهم بودن انگیزه است؛ ما نمی‌دانیم «چرا» کاری را انجام می‌دهیم. گاهی این بی‌انگیزه بودن به این صورت است که نمی‌دانید چرا انجام یک کار خاص، به دستیابی به هدفی کمک می‌کند و گاهی نیز اصلاً نمی‌دانید چرا برای دستیابی به هدفی تلاش می‌کنید. وقتی انگیزه‌تان مشخص باشد، نگرش شما به اهدافتان نیز تغییر خواهد کرد و نحوه‌ی انجام کارهایتان دگرگون خواهد شد. وقتی واقعا نسبت به کاری که انجام می‌دهید علاقه‌مند و مشتاق باشید، تمرکز کردن بر آن کار نیز بسیار آسان خواهد شد.
(پیشنهاد ما مقاله راه های افزایش انگیزه و مقاله چرا به اهدافم نمی رسم)
6- مهارت جدید یاد بگیرید
یادگیری مهارت جدید ذهن شما را درگیر خواهد کرد و باعث می‌شود ذهن شما فعالیت بیشتری انجام دهد. مثلاً میتوانید یک زبان جدید یا یک ورزش جدید را یاد بگیرید، این کار مغزتان را با یک شوک روبه‌رو خواهد کرد و باعث تقویت حافظه می‌شود. حتی میتوانید برای یادگیری رقص اقدام کنید. مطالعات نشان داده است یادگیری رقص در سالخوردگان به پیشگیری از آلزایمر و بیماری‌های فراموشی کمک کند. در حالت کلی میتوانید به انجام فعالیت‌های جدید و کوچک بپردازید، مثلاً یک روز غذا یا دسری جدید درست کنید.
7- ورزش کنید
ورزش کردن را فراموش نکنید. انجام ورزش‌های مختلف نه تنها بر سلامت جسمانی شما تأثیر مثبتی می‌گذارد، بلکه موجب تقویت حافظه نیز می‌شود. فقط ۲۰ دقیقه ورزش در طول روز به پردازش اطلاعات و عملکرد حافظه کمک می‌کند. با بررسی‌هایی که انجام شده است متوجه شده‌اند ورزش به یادگیری سریع‌تر و افزایش سطح هوشیاری و تقویت تمرکز می‌انجامد و میزان ابتلاء به بیماری‌های آلزایمر کاهش می‌یابد.
(پیشنهاد ما مقاله راه های افزایش تمرکز)
8- خواب کافی داشته باشید
بی تردید میزان خواب و همچنین کیفیت آن در عملکرد مغز و قدرت حافظه تأثیر به سزایی دارد. بررسی‌های علمی نشان داده است که کم خوابی باعث کاهش قدرت ذهن می‌شود و به دنبال آن تمرکز از بین می‌رود و توجه نسبت به اطلاعات از بین می رود و حافظه به تدریج زوال می‌یابد.
(پیشنهاد می کنیم مقاله قوانین مدیریت بهتر ذهن را مطالعه کنید)
9- مراقبه کنید
مراقبه و مدیتیشن نیز مانند ورزش کردن برای تمرین دادن عضلات ذهن و تقویت حافظه مؤثر است. برای مراقبه کردن کافی است که چشم‌هایتان را ببندید و ذهنتان را از افکار منفی، نگرانی‌ها و دغدغه‌های روزمره خالی کنید و با آرامش تمام به افکار مثبت فکر کنید و چیزهای خوب را مجسم کنید. بررسی‌های علمی نشان داده است که افراد بعد از 8 هفته مدوامت در انجام مراقبه توانسته‌اند حافطه‌شان را تقویت کنند.
10- به تغذیه‌ی خود اهمیت دهید
تغذیه‌ی مناسب تأثیر بسیار زیادی بر ذهن و عملکرد مغز می‌گذارد و نقشی بسیار حیاتی دارد. برخی از مواد غذایی توان بسیار بالایی در تقویت حافظه دارند و منجر به افزایش بهره وری مغز می‌شوند. یکی از مهمترین وعده‌های غذایی صبحانه است که نمی‌توان تاثیرش بر حافظه را نادیده گرفت. نخوردن صبحانه آثار مخربی را بر مغز وارد می‌کند. یک متخصص تغذیه با بررسی‌های انجام شده متوجه شد که خوردن صبحانه 20 درصد تمرکز را افزایش داده و عملکرد حافظه‌ی کوتاه مدت را بهبود می‌بخشد. علاوه بر این خوردن آجیل، انواع مغزها، شکلات تلخ، قهوه و.. برای تقویت حافظه بسیار مؤثر است.
معرفی چند بازی برای تقویت حافظه
1- درست کردن پازل
مغز ما انسان‌ها به شدت از حل کردن معما و به سر انجام رساندن چالش‌های مختلف لذت می‌برد. شما میتوانید با انجام بازی‌هایی از جمله جدول حل معما، پازل، سودوکو و… ذهنتان را به چالش دعوت کنید. هرچه زمان بیشتری را صرف به چالش کشیدن مغز کنید، بیشتر به تقویت حافظه و قدرت ذهنی خود کمک کرده‌اید.
2- بازی شطرنج
شطرنج یکی از چالش برانگیزترین بازی‌هاست. ثابت نبودن روند بازی، موجب حفظ اطلاعات، حرکات مهره‌ها و پیش بینی حرکات مهره‌ی حریف قدرت تجسم ذهنی را تقویت می‌کند و برای مدت زمان طولانی باعث افزایش قدرت ذهنی و حافظه می‌شود.
3- بازی سینی
از دوستتان بخواهید در یک سینی وسایل مختلفی را که هیچ سنخیتی با هم ندارند بچیند. سپس برای چند ثانیه نگاهی کوتاه به سینی بیندازید، سپس آن را با پارچه‌ای بپوشانید. سعی کنید همه موارد را به خاطر بسپارید. بعد از به خاطر سپاری سعی کنید وسایل را به یاد بیاورید. ممکن است در ابتدا تعداد کمی از وسایل را به خاطر بیاورید اما با انجام مستمر این بازی حافظه‌ی شما تقویت می‌شود و یادآوری وسایل برایتان راحت‌تر می‌شود.
4- داستان سازی
برای انجام این بازی کافی است یک قلم و کاغذ بردارید و 7 تا 10 کلمه را بنویسید. لازم نیست همهی کلمات به هم ربط داشته باشند. سپس سعی کنید یک داستان بسازید و آن ده کلمه را در داستانتان به کار ببرید. این بازی هم به تقویت حافظه‌ی شما کمک می‌کند و هم باعث می‌شود اطلاعات دیرتر فراموش شوند .
در این مقاله سعی کردیم 10 راهکار را برای افزایش عملکرد مغز و حافظه ارائه دهیم. باید توجه داشته باشید که مهمترین عامل در بهبود عملکرد و افزایش بهره وری مغز استمرار ورزیدن در انجام تمرینات و تکرار زیاد است. از حافظه به هیچ وجه غافل نشوید تمرینات حافظه‌ای را به صورت هفتگی در برنامه‌تان قرار دهید. از این که زمان خود را به مطالعه‌ی این مقاله اختصاص دادید از شما بی نهایت سپاسگزاریم. اکنون شما در قسمت نظرات بنویسید که شما چه تکنیک‌های دیگری برای تقویت حافظه می‌شناسید؟
(پیشنهاد می کنیم مقاله راه های افزایش بهره وری رو مطالعه کنید)
نویسنده : یاسمن وزیرزاده
دیدگاهتان را بنویسید